
Verticaal maakt de cirkel rond
Met het Interreg-project Circ-NSR willen we de Noordzeeregio op weg helpen naar een sterkere circulaire economie (CE). Een scherpe focus en het promoten van betere beheerstructuren zijn daarvoor het belangrijkste instrument. Circ-NSR gaat verder dat het louter uitvoeren van pilootacties. Het project spitst zich liever toe op succesfactoren en mechanieken om aan schaalvergroting te doen, om circulaire oplossingen in de regionale economie over te dragen en te normaliseren, en om publieke en private stakeholders circulair te laten denken.
Circ-NSR gaat voor een tweeledige aanpak:
- De partners voeren 8 pilootacties uit in 5 verschillende regio’s over diverse thema’s van de circulaire economie. Ze analyseren en promoten de beheerstructuren.
- De partners bevragen en onderzoeken andere CE-projecten en initiatieven om overdraagbare mechanieken en succesfactoren te vatten. De ervaringen uit beide activiteitenstromen worden gecapteerd in een beheersoverdrachtcentrum. Dat bevat een online toolbox gericht op gemeentelijke, regionale en sectoriële actoren buiten het partnerschap, om hen ertoe te brengen toepassingen over te nemen en tot betere beheerstructuren te komen.
De focus van Circ-NSR ligt bewust niet op één thema van de circulaire economie, maar op het systematisch capteren van de implicaties voor het beheer en van succesvolle, overdraagbare mechanismen in een brede waaier van projecten en initiatieven, alsook op de piloottoepassingen om deze kennis aan te tonen en beschikbaar te maken.
Ten slotte leidt het project ook tot minder CO2-uitstoot, tot meer engagement en tot een hogere capaciteit van spelers voor de circulaire economie en een groenere Noordzeeregio.
Pilootproject
Intercommunale Leiedal focust met dit project op ‘verticalisering’. De vraag naar ruimte om te ondernemen neemt in onze regio toe, en dus wil Leiedal een verticaal bedrijventerrein creëren om het stijgende tekort aan middelen zoals ruimte en water op te vangen.
In onze regio pakt intercommunale Leiedal binnen dat kader uit met ‘De Stapel’, een pilootproject op Evolis om bij de stijgende vraag naar ruimte om te ondernemen ook letterlijk naar boven te kijken en werk te maken van een verticaal bedrijfsgebouw. Het team TRANS-FALLOW-BC-ARCADIS-CONNECT-RASSCHAERT werd geselecteerd en zal twaalf maanden lang grondig onderzoek doen naar alle aspecten van verticalisering en circulariteit.
Als sleutelspeler in de ontwikkeling van regionale bedrijventerreinen bevindt Leiedal zich in de unieke positie om circulaire principes toe te passen en duurzaamheid te promoten. De ambitie hier is dan ook te komen tot een innovatief gestapeld en circulair bedrijfsgebouw, met een blauwdruk die breed inzetbaar is en juridisch onderbouwd. Om onze kennis over verticalisering en circulariteit te vergroten en te verspreiden, laten we dit onderzoek door experten en consultants doen, ten gronde, maar met de blik omhoog.
In vier goede banen
Het onderzoeksteam werkt op vier sporen. Eerst is er het ontwerpend onderzoek. Daarbij wordt gekeken naar de stedenbouwkundige inpassing, functionaliteit en efficiëntie, circulaire constructiemethodes, architecturale expressie, mobiliteit en energiehuishouding. Maar we kijken ook naar belangrijke regelgevende kaders zoals de brandwetgeving en toegankelijkheid. Ontwerpmatig testen we zo verschillende scenario’s uit. We starten ook meteen een blauwdruk op en werken een methodiek uit om de bevindingen van dit project ook in een andere context te kunnen gebruiken. Dat is het tweede spoor. Een derde is het communicatietraject. We bevragen o.a. bedrijven om tot een goede definitie te komen van de randvoorwaarden die een gestapelde bedrijfsomgeving beïnvloeden. Aan die randvoorwaarden worden de resultaten van het ontwerpend onderzoek dan getoetst en finaal koppelen we terug met de stakeholders over het leertraject. De juridische omkadering is het vierde en laatste spoor. Dat traject brengt de juridische mogelijkheden en beperkingen van dit vernieuwende en ambitieuze concept in kaart.
Blauwdruk voor innovatie
Om tot innovatie te komen, wordt een specifieke methodiek gehanteerd die bestaat uit twee fasen. Eerst is er het Double Diamond-model: we ontrafelen de probleemstelling in deelproblemen en formuleren de vraagstelling scherper. Finaal komen we zo tot een voorkeurscenario dat de basis vormt voor de volgende fase, het in- en uitzoomen. In die fase wordt het voorkeurscenario in de diepte onderzocht. Dat is nodig om het te kunnen abstraheren en uiteen te leggen in verschillende deeloplossingen. Daardoor wordt dit project een model dat we ook op andere locaties kunnen gaan toepassen. Circulariteit zit zo op meer dan één manier echt in de lift.
Vertical completes the circle
The Circ-NSR project aims to bring the North Sea Region on a path to a stronger circular economy (CE). The key instrument to that end is a sharp focus and promotion of better CE governance structures. Circ-NSR goes beyond implementing singular pilot activities, focusing instead on success factors and mechanisms for upscaling, transferring and mainstreaming circular solutions in regional economies and installing a circular mindset among public and private stakeholders.
The approach to do so is twofold:
- The partners carry out 8 pilot activities in 5 different regions on different CE topics and analyse and promote governance structures.
- The partners question and survey other CE projects and initiatives to capture transferable mechanisms and success factors. From both streams of activities, experiences are captured in a governance transfer centre including an online toolbox targeted at municipal, regional and sectorial actors beyond the partnership, to inspire them to adapt practices and improve governance structures.
The Circ-NSR project intentionally focuses not on one particular CE topic, but on systematically capturing governance implications and successful, transferable mechanisms in a wide array of projects and initiatives, as well as the pilot implementations to demonstrate and make this knowledge available.
Finally, it leads to reduced CO2 emissions, higher commitment and increased capacity of actors for the CE and a greener North Sea Region.
Pilot project
Leiedal, an intermunicipal organisation of 13 cities and municipalities in South West Flanders (Belgium), will be focusing on 'verticalisation'. As the demand for new businesses and industries is rising, Leiedal wishes to create a vertical business park to tackle the amounting shortage of resources such as space and water. As Leiedal is a key actor in the development of regional business parks, it is in a unique position to implement circular principles and to promote sustainability on industrial estates. Within Circ-NSR, Leiedal will be focusing on Evolis, an innovative spearhead business park in full development.
Leiedal would like to convince private investors to realise vertical business sites by thoroughly investigating all aspects of verticalisation. This requires architectural and technical know-how, but also knowledge of material life cycles, water, mobility etc. In a first phase, Leiedal will be investigating the current market demand and stimulating public and private investors' interest in verticalisation during existing networking events. In a second phase, private investors and SME’s should become actual stakeholders in the pilot project so a tender for research and design can be launched in the form of a public-private partnership. Finally, research and pilot findings will be communicated to inspire further potential followers. Knowledge on vertical business sites should not only be interesting for the Evolis pilot project. A blueprint needs to be made for other projects on circularity and verticalisation in this particular region.