D4A - Data for All
Data zijn echt óveral. Ze bieden een enorm potentieel om te ontginnen in de digitale transformatie. Ze zijn echter vaak verspreid en versnipperd, niet toegankelijk of moeilijk te ontsluiten. Binnen het Interreg North Sea Region-project Data for All tilt een consortium van 19 partners uit 7 landen de captatie, de analyse en het gebruik van data naar een hoger niveau. Met diensten rond een data-ecosysteem, onderzoek en ambitieuze pilootprojecten faciliteren we lokale en regionale overheden om de burger beter te bedienen met data. Het eindresultaat: datagedreven dienstverlening waarin de burger centraal staat én een pak gedeelde kennis en ervaring.
Het project
De hoofddoelstelling is de ontwikkeling van een digitaal uitwisselings- en opleidingsplatform. Deze zogeheten "D4A-roadmap" is een innovatief hulpmiddel voor digitale kennistransfer. De D4A-roadmap biedt steden, gemeenten en regionale autoriteiten een intuïtieve, stapsgewijze handleiding voor het initiëren, plannen, uitvoeren en monitoren van datadriven regionale ontwikkeling. Dit resulteert in datagedreven dienstverlening voor andere overheden, burgers, bedrijven..., bijvoorbeeld op het vlak van mobiliteit, klimaat of economische ontwikkeling. De organisatorische, technische, regelgevende en ethische instrumenten en strategieën die in het kader van Data for All worden ontwikkeld, zijn gebaseerd op gemeenschappelijke Europese normen en zijn dus ook bruikbaar voor andere lokale en regionale besturen. Transnationale samenwerking vormt de sleutel tot succes. Bijzonder in dit project zijn de tandem-partnerschappen, waarbij twee pilootprojecten intensief samenwerken en kennis en ervaringen delen.
Regionale pilot Zuid-West-Vlaanderen: TRAFFIC <OF> DATA
Binnen Data for All willen Intercommunale Leiedal en de Stad Kortrijk hun datasoevereiniteit versterken. Samen met hogeschool VIVES gaan we onder de noemer TRAFFIC <OF> DATA, het bestaande platform "Leiedal Data-as-a-Service" (LDAAS) verder uitbouwen. We verzamelen daartoe kwalitatieve (mobiliteits-)data (zoals bv. via Telraam) in dit regionale dataplatform. Door deze data te analyseren en slim te combineren, kunnen we inzichten verwerven over de mobiliteit in Kortrijk en de regio. LDAAS zal op die manier uitgroeien tot een verticaal data-uitwisselingsplatform tussen regionale, gemeentelijke maar ook bovenlokale overheden. Daarnaast zullen praktische use cases gerelateerd aan datagestuurde verkeerscontrole in Kortrijk, uitvoerig worden getest om ze later ook uit te rollen in de andere gemeenten in Zuid-West-Vlaanderen.
De regionale pilot is gericht op twee overkoepelende ambities:
- TRAFFIC DATA - Data over de verschillende vervoersmodi zijn essentieel om het beleid te ondersteunen en gerichte maatregelen te nemen. Om datagestuurd te werken, moeten we databronnen verzamelen, bundelen, visualiseren en integreren in onze activiteiten. Zo vergroten we enerzijds het draagvlak voor een datagedreven organisatie en anderzijds de samenwerking tussen beleidsmakers, medewerkers, burgers en andere doelgroepen.
- DATA TRAFFIC - Door de data tussen meerdere bestuursniveaus uit te wisselen en toegankelijk te maken via gebruiksvriendelijke visualisatie- en analysetools kunnen alle overheden en diensten met dezelfde data werken. Zo kunnen bij de voorbereiding van beleidsbeslissingen al een aantal mobiliteitsvragen worden beantwoord. Bovendien zal de data waardevol zijn in een transparante communicatie met burgers, bedrijven en andere belanghebbenden over het mobiliteitsbeleid en de impact van genomen beslissingen. We verkennen in dit traject ook of en hoe het effect van bepaalde mobiliteitsinterventies kan worden voorspeld.
Datadoelstellingen
- Kwalitatieve data verzamelen in een regionaal dataplatform, rekening houdend met de geldende standaarden, schaalbaarheid, hergebruik en privacy.
- Inzichten verzamelen door de verschillende datasets te verwerken, te analyseren en te combineren.
- Verhogen van het gebruik van de data door beleids- en mobiliteitsdeskundigen door ze beschikbaar te stellen in een gebruiksvriendelijke toepassing.
- Ontwikkelen van een juridisch, technisch, ethisch en bestuurlijk kader om meer en beter samen te werken op het gebied van data-uitwisseling.
-
Beschikbaar stellen van data als open data.
doelstellingen OP VLAK VAN MOBILITEIT
- Een overzicht krijgen/houden over de beschikbare mobiliteitsdata op elke specifieke locatie, met als doel deze gegevens te gebruiken voor onderzoek, monitoring en evaluatie (bv. verkeerstellingen, deelmobiliteit ...)
- Vragen van burgers snel kunnen beantwoorden met behulp van de beschikbare data (bv. vragen over verkeersdrukte, snelheidscontroles ...)
- Waar mogelijk, data proactief toegankelijk maken voor burgers, bedrijven ... (bv. resultaten van verkeerstellingen ...)
- De impact van mobiliteitsbeslissingen op microniveau onderzoeken en evalueren (bv. circulatiemaatregelen, knip, fietsstraat …) en idealiter ook voorspellingen kunnen doen (met behulp van een verkeersmodel)
-
De trends en veranderingen in mobiliteit op macroniveau opvolgen (bv. modal shift, verkeersdrukte, aantal ongevallen, parkeerdruk ...)
Lokale en regionale uitdagingen
Een regionale mobiliteitsuitdaging
De regio Leiedal omvat 13 steden en gemeenten, grenst aan Frankrijk en verbindt steden als Antwerpen en Gent (BE) met Rijsel (FR) via de E17. De 13 steden en gemeenten vormen ook één vervoerregio, met sterke ambities op het vlak van duurzame mobiliteit. Samenwerking rond mobiliteitsbeleid - zowel tussen steden en gemeenten onderling als met bovenlokale actoren - is nodig om deze ambities te realiseren. Om de bereikbaarheid van onze regio te verzekeren voor personen- en goederenvervoer is de monitoring van verkeersstromen en -ontwikkelingen (bv. vrachtvervoer, autoverkeer, openbaar vervoer, deelmobiliteit ...) primordiaal. Ook het inschatten van de (mobiliteits)effecten van bepaalde ingrepen is nodig. Dit moet ons toelaten om beleidsvorming en -evaluatie op een datagedreven manier te organiseren.
Een data-uitdaging
De toepassingsmogelijkheden van data zijn de voorbije jaren enorm toegenomen. Het gebruik van data voor beleidsvorming en dienstverlening aan burgers blijft wat onderbenut door:
- gesloten softwaretoepassingen: de data zit opgesloten in de toepassingen en databanken
- onvoldoende uitwisseling van data tussen overheden
- onvoldoende kennis en bewustzijn bij domeindeskundigen en beleidsmakers
De belangrijkste uitdagingen betreffen enerzijds de diverse aspecten van het samenwerken en delen van data:
- duidelijkheid over het eigenaarschap van data
- verantwoordelijkheden en normen
- datamodellen
- dataverkeer tussen lokale en regionale platformen
- ...
Anderzijds is er een grote behoefte aan een actueel, gebruiksvriendelijk (metadata) overzicht van alle beschikbare datasets met beschrijving, bron, nauwkeurigheid, eigenaar, data-proces (ETL), projecten/diensten die de data gebruiken, contactpersoon, privacy, ... (metadata management). Dit overzicht is belangrijk om dubbel werk te vermijden, om het multifunctioneel gebruik van data te vergroten, om collega's te inspireren bij het gebruik van data, om de efficiëntie en het hergebruik ervan te verhogen ...
Een ethische uitdaging
We willen inzicht krijgen in de besluitvorming van burgers op het vlak van het beschikbaar stellen van data en ethische aspecten die daaraan verbonden zijn.
De pilootpartners
Intercommunale Leiedal
Leiedal is de streekintercommunale voor de 13 steden en gemeenten in Zuid-West-Vlaanderen. In functie van een innovatieve, duurzame en slimme regio, ondersteunt Leiedal haar vennoten bij de digitale transformatie en de dagelijkse digitale dienstverlening aan burgers en bedrijven. Het Leiedal Data-as-a-Service (LDAAS) platform van Leiedal verzamelt, actualiseert, verwerkt en stelt data beschikbaar in meerdere toepassingen en biedt daarmee datadiensten aan gemeenten, bedrijven en andere overheden.
Stad Kortrijk
Kortrijk is de grootste stad in het werkingsgebied van Leiedal en is één van de voortrekkers op het vlak van datagedreven beleidsvorming. De stad implementeerde al verschillende basisdashboards en werkt momenteel aan een datawarehouse. Daarin zullen data uit verschillende heterogene bronnen worden geïntegreerd in functie van analytische rapportage en besluitvorming. Verder verzamelt de stad data over de relatie tussen stadsdrukte, de uitgaven van de bezoekers en reizigersaantallen. In de D4A-use-case zal de stad nauw samenwerken met Leiedal en VIVES rond verkeersmonitoring en -regulering, te beginnen met een grondige data-inventarisatie en datalandschapsanalyse. Vervolgens ontwikkelen en testen we zowel de nodige technische infrastructuur als de digitale diensten, gebaseerd op de data-uitwisseling met LDAAS.
VIVES Hogeschool
VIVES Hogeschool is een door de overheid erkende instelling voor hoger onderwijs. Haar kerntaak is het verzorgen van hoger onderwijs voor studenten op bachelorniveau in de studierichtingen Applied Engineering & Technology, Biotechnology, Education, Commercial Sciences & Business Management en Health Care & Applied Social Studies. VIVES zal Leiedal en Kortrijk begeleiden bij de strategische en technische definitie en implementatie van de pilot. VIVES levert de nodige kennis aan rond ethische overwegingen bij het verzamelen, analyseren en visualiseren van gegevens en informatie.
Meer info
Dit project loopt van 1/10/2022 tot 31/12/2025. Het totaalbudget is € 5.604.109, waarvan subsidies Interreg North Sea: € 3.362.466
Projectleider
Intercommunale Leiedal
Partners
- België: Intercommunale Leiedal, Stad Kortrijk, Vives
- Denemarken: Gemeente Vejle, Vimento
- Duitsland: aconium, Universiteit Oldenburg, KielRegion, Heinrich Böll Foundation Schleswig-Holstein (HBF), German Aerospace Center (DLR)
- Frankrijk: Brest Métropole, Brest'aim
- Nederland: Provincie Drenthe, Gemeente Emmen, NHL Stenden University of Applied Sciences, Campus Emmen
- Noorwegen: Universiteit van Stavanger, Eigersund Industry and Port
- Zweden: Gemeente Kungsbacka, Universiteit van Göteborg